Ο "παράδεισος" της Ακρόπολης
Πριν από 13 χρόνια
Τα πουλιά και τα σπάνια φυτά πέριξ του ιερού βράχου
"Η Ακρόπολη δεν είναι μόνο ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του παγκόσμιου πολιτισμού. Είναι και ένα πολύ σημαντικό μνημείο της φύσης. Η περιοχή της Ακρόπολης είναι ένας παράδεισος επί της γης". Αυτά είναι τα λόγια του βιολόγου Γρηγόρη Τσούνη, ο οποίος ασχολείται εδώ και χρόνια με την βιοποικιλότητα της Ακρόπολης και μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για αυτόν τον παράδεισο. Η βόλτα στις περιοχές γύρω από την Ακρόπολη, στου Φιλοπάππου, στην Αρχαία Αγορά, στον πεζόδρομο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, στους στύλους του Ολυμπίου Διός, ακόμα και στην Πλάκα, εκτός από ένας μοναδικός περίπατος για κάθε επισκέπτη, είναι και μία περιπλάνηση μέσα σε ένα μεγάλο και πλούσιο οικοσύστημα, στο οποίο ζουν σπάνια φυτά και ζώα.
Πανίδα - Η κουκουβάγια, τα γεράκια και το "κροκοδειλάκι"
Εκτός από την κουκουβάγια, που από την αρχαιότητα ζει στην Ακρόπολη, είναι το σύμβολο της θεάς Αθηνάς και ταυτόσημη με τη σοφία και τον πλούτο, μόνιμοι κάτοικοι Ακροπόλεως είναι και ένα πλήθος άλλων ζώων. Τα πιο σπάνια από τα ζώα που απαντώνται είναι: αρπακτικά, όπως τα τρία ζευγάρια βραχοκιρκίνεζου, ένα είδος γερακιού, που φωλιάζει πάνω στον ιερό βράχο, σταχτάρες, γαλαζοκότσιφες, που το κελάηδημά τους μοιάζει με τον ήχο του φλάουτου, δενδρογαλιές και το "κροκοδειλάκι" της Ακρόπολης, ένα σαυράκι που μάλλον έχει μεταφερθεί εκεί από κάποιο νησί του Ιονίου ή του Αιγαίου μαζί με τα μάρμαρα που χρησιμοποιούνται για τις αναστηλώσεις. Συχνότερα, δε, κάνουν την εμφάνισή τους πεταλούδες και έντομα, χερσοχελώνες, πρασινόσαυρες και μικρονυχτερίδες που φωλιάζουν μέσα σε μικρές σπηλιές του ιερού βράχου, αγριοπερίστερα, η δεκαοχτούρα, ο μαυροτσιροβάκος, ο κότσυφας, ο γαλαζοκότσυφας, η καρδερίνα και ο σπουργίτης.
Το χειμώνα "επισκέπτονται" την Ακρόπολη η ποντικοβαρβακίνα, το ξεφτέρι, ο πετρίτης και η τυτώ, η σταχτοσουσουράδα, η λευκοσουσουράδα, ο τρυποφράχτης, ο φυλλοσκόπος, ο καρβουνιάρης, ο κοκκινολαίμης, η τσίχλα, η γαλαζοπαπαδίτσα, το σιρλοτσίχλονο, το ψαρόνι και οι σπίνοι. Ενώ την άνοιξη καταφθάνουν τα αποδημητικά σταβλοχελίδονα και σπιτοχελίδονα που φωλιάζουν στην Πλάκα, περιοχή στην οποία απαντώνται οι περισσότερες χελιδονοφωλιές ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο στην Ευρώπη. Ακόμα, την άνοιξη μπορεί να ακούσει κανείς και το μελωδικό κελάηδημα των αηδονιών και το νυχτερινό κάλεσμα του γκιώνη. Άλλοι εκλεκτοί επισκέπτες της Ακρόπολης είναι ο μυγοχάφτης, οι παπαδίτσες, η καρδερίνα, ο φλώρος, η καρακάξα, και ο μαυροτσιροβάκος. Όλα αυτά συνθέτουν την παραδεισένια πολιτεία των ζώων της Ακρόπολης, χαρίζοντας στον επισκέπτη μία μοναδική εμπειρία.
Ο κ. Τσούνης συνεργάζεται με μία ομάδα ανθρώπων που έχουν εκτιμήσει τη σημαντικότητα της βιοποικιλότητας της Ακρόπολης και έχουν αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για την προστασία της. Ο ίδιος λέει: "Βρισκόμαστε σε πολύ καλό δρόμο. Υπάρχει μια πολύ καλή συνεργασία με τον έφορο της Α' εφορίας αρχαιοτήτων, κ. Αλέξανδρο Μάντη, και τις αρχαιολόγους Σοφία Μοσχονησιώτη, Έφη Κασάπογλου και Αμαλία Γιαννακοπούλου και ήδη έχουν γίνει αρκετά. Βάλαμε 50 τεχνητές φωλιές και ταΐστρες γύρω από την Ακρόπολη για τις κουκουβάγιες, για τα κοτσύφια, τις παπαδίτσες, τους κοκκινολαίμιδες. Αρκετές φωλιές φιλοξενούν ήδη πουλιά και του χρόνου θα έχουμε ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία. Με τον καινούριο χρόνο, σκοπεύουμε να βάλουμε φωλιές και ταΐστρες και για τα γεράκια".
Χλωρίδα- Η μοναδική Micromeria Acropolitana
Στον περίπατο στην Ακρόπολη, κάποιος θα βρει μαργαρίτες, μολόχες, παπαρούνες, στερνμπεργκιές, πεντάνευρα, χαμομήλια, περδικάκια, κάππαρες και βρωμούσες, αλλά και την μοναδική Μικρομέρια Ακροπολιτάνα (micromeria acropolitana). "Πρόκειται για ένα φυτό που φύεται στον ιερό βράχο της Ακρόπολης και πουθενά αλλού στον κόσμο και προϋπάρχει του Παρθενώνα" αναφέρει με υπερηφάνεια ο κ. Τσούνης, που ανακάλυψε, ύστερα από περισσότερα από 100 χρόνια, ξανά την ύπαρξή του. Το εν λόγω φυτό είχαν πρώτοι ανακαλύψει δύο Γάλλοι βοτανολόγοι, το 1906, και από εκεί και μετά χάθηκε. Το 2006, ο κ. Τσούνης κάνοντας μία βόλτα στον αρχαιολογικό χώρο, με τον εικοσιενός ετών σήμερα γιο του Λάμπρο που τον ακολουθεί κατά πόδας, βρήκαν αυτό το σπάνιο φυτό. Πέρυσι, ήρθαν σε επαφή με την καθηγήτρια Κιτ Ταν, του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, η οποία αναγνώρισε το φυτό. Η ίδια ήρθε αργότερα στην Αθήνα και επιβεβαίωσε ότι πρόκειται γι’ αυτό το σπάνιο είδος που φύεται αποκλειστικά και μόνο στην Ακρόπολη.
"Αυτό που κρίνουμε απαραίτητο είναι να προστατευτεί αυτό το φυτό. Γίνονται μεγάλες προσπάθειες από εμάς για να προστατέψουμε το φυτό και να κάνουμε και άλλες ενέργειες. Θα βγούνε ενημερωτικά φυλλάδια, αφίσες, βιβλία, ενημερωτικές πινακίδες για την χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής, ενώ είναι στα σχέδια να γίνουν κάποιοι βιολογικοί κήποι με αρωματικά φυτά, στους ελεύθερους χώρους γύρω από το θέατρο του Διονύσου, οι οποίοι θα είναι πλήρως προσβάσιμοι και για τα άτομα με αναπηρία" επεσήμανε ο κ. Τσούνης.
Πώς εξηγείται, όμως, το γεγονός ότι υπάρχει τόσο σημαντική βιοποικιλότητα στην Ακρόπολη; "Γενικά, οι αρχαιολογικοί χώροι είναι χώροι μεγάλης βιοποικιλότητας. Το γεγονός ότι τα φυτά και τα ζώα βρίσκονται μέσα στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης σημαίνει ότι είναι διασφαλισμένα κατά ένα μεγάλο ποσοστό. Είναι καθαρός ο χώρος, δεν χρησιμοποιούνται φυτοφάρμακα, δεν υπάρχουν κυνηγοί. Είναι μέσα στην πόλη, άρα είναι πιο ζεστά τον χειμώνα. Τα πουλιά φεύγουν από τον χώρο της Ακρόπολης και φωλιάζουν στα μπαλκόνια και τις ταράτσες των γύρω σπιτιών, για παράδειγμα. Επίσης, η πεζοδρόμηση της Διονυσίου Αρεοπαγίτου βοήθησε πάρα πολύ", εξήγησε ο κ. Τσούνης. Καταλήγοντας, εξέφρασε την επιθυμία για απτή συνδρομή στο έργο του, λέγοντας: "Η θέληση για προσφορά είναι δεδομένη, ωστόσο αυτό που χρειάζεται να γίνει στο μέλλον είναι να βρεθούν κάποιοι χορηγοί που θα μας συνδράμουν σε αυτό το έργο, έτσι ώστε να αγοραστούν κάμερες, που θα βοηθήσουν, όχι μόνο να προστατευθεί το φυτό, αλλά και ο ίδιος ο χώρος της Ακρόπολης".
Ο Γρηγόρης Τσούνης είναι υπεύθυνος του ηλεκτρονικού περιοδικού www.greenapple.gr
"Η Ακρόπολη δεν είναι μόνο ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του παγκόσμιου πολιτισμού. Είναι και ένα πολύ σημαντικό μνημείο της φύσης. Η περιοχή της Ακρόπολης είναι ένας παράδεισος επί της γης". Αυτά είναι τα λόγια του βιολόγου Γρηγόρη Τσούνη, ο οποίος ασχολείται εδώ και χρόνια με την βιοποικιλότητα της Ακρόπολης και μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για αυτόν τον παράδεισο. Η βόλτα στις περιοχές γύρω από την Ακρόπολη, στου Φιλοπάππου, στην Αρχαία Αγορά, στον πεζόδρομο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, στους στύλους του Ολυμπίου Διός, ακόμα και στην Πλάκα, εκτός από ένας μοναδικός περίπατος για κάθε επισκέπτη, είναι και μία περιπλάνηση μέσα σε ένα μεγάλο και πλούσιο οικοσύστημα, στο οποίο ζουν σπάνια φυτά και ζώα.
Πανίδα - Η κουκουβάγια, τα γεράκια και το "κροκοδειλάκι"
Εκτός από την κουκουβάγια, που από την αρχαιότητα ζει στην Ακρόπολη, είναι το σύμβολο της θεάς Αθηνάς και ταυτόσημη με τη σοφία και τον πλούτο, μόνιμοι κάτοικοι Ακροπόλεως είναι και ένα πλήθος άλλων ζώων. Τα πιο σπάνια από τα ζώα που απαντώνται είναι: αρπακτικά, όπως τα τρία ζευγάρια βραχοκιρκίνεζου, ένα είδος γερακιού, που φωλιάζει πάνω στον ιερό βράχο, σταχτάρες, γαλαζοκότσιφες, που το κελάηδημά τους μοιάζει με τον ήχο του φλάουτου, δενδρογαλιές και το "κροκοδειλάκι" της Ακρόπολης, ένα σαυράκι που μάλλον έχει μεταφερθεί εκεί από κάποιο νησί του Ιονίου ή του Αιγαίου μαζί με τα μάρμαρα που χρησιμοποιούνται για τις αναστηλώσεις. Συχνότερα, δε, κάνουν την εμφάνισή τους πεταλούδες και έντομα, χερσοχελώνες, πρασινόσαυρες και μικρονυχτερίδες που φωλιάζουν μέσα σε μικρές σπηλιές του ιερού βράχου, αγριοπερίστερα, η δεκαοχτούρα, ο μαυροτσιροβάκος, ο κότσυφας, ο γαλαζοκότσυφας, η καρδερίνα και ο σπουργίτης.
Το χειμώνα "επισκέπτονται" την Ακρόπολη η ποντικοβαρβακίνα, το ξεφτέρι, ο πετρίτης και η τυτώ, η σταχτοσουσουράδα, η λευκοσουσουράδα, ο τρυποφράχτης, ο φυλλοσκόπος, ο καρβουνιάρης, ο κοκκινολαίμης, η τσίχλα, η γαλαζοπαπαδίτσα, το σιρλοτσίχλονο, το ψαρόνι και οι σπίνοι. Ενώ την άνοιξη καταφθάνουν τα αποδημητικά σταβλοχελίδονα και σπιτοχελίδονα που φωλιάζουν στην Πλάκα, περιοχή στην οποία απαντώνται οι περισσότερες χελιδονοφωλιές ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο στην Ευρώπη. Ακόμα, την άνοιξη μπορεί να ακούσει κανείς και το μελωδικό κελάηδημα των αηδονιών και το νυχτερινό κάλεσμα του γκιώνη. Άλλοι εκλεκτοί επισκέπτες της Ακρόπολης είναι ο μυγοχάφτης, οι παπαδίτσες, η καρδερίνα, ο φλώρος, η καρακάξα, και ο μαυροτσιροβάκος. Όλα αυτά συνθέτουν την παραδεισένια πολιτεία των ζώων της Ακρόπολης, χαρίζοντας στον επισκέπτη μία μοναδική εμπειρία.
Ο κ. Τσούνης συνεργάζεται με μία ομάδα ανθρώπων που έχουν εκτιμήσει τη σημαντικότητα της βιοποικιλότητας της Ακρόπολης και έχουν αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για την προστασία της. Ο ίδιος λέει: "Βρισκόμαστε σε πολύ καλό δρόμο. Υπάρχει μια πολύ καλή συνεργασία με τον έφορο της Α' εφορίας αρχαιοτήτων, κ. Αλέξανδρο Μάντη, και τις αρχαιολόγους Σοφία Μοσχονησιώτη, Έφη Κασάπογλου και Αμαλία Γιαννακοπούλου και ήδη έχουν γίνει αρκετά. Βάλαμε 50 τεχνητές φωλιές και ταΐστρες γύρω από την Ακρόπολη για τις κουκουβάγιες, για τα κοτσύφια, τις παπαδίτσες, τους κοκκινολαίμιδες. Αρκετές φωλιές φιλοξενούν ήδη πουλιά και του χρόνου θα έχουμε ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία. Με τον καινούριο χρόνο, σκοπεύουμε να βάλουμε φωλιές και ταΐστρες και για τα γεράκια".
Χλωρίδα- Η μοναδική Micromeria Acropolitana
Στον περίπατο στην Ακρόπολη, κάποιος θα βρει μαργαρίτες, μολόχες, παπαρούνες, στερνμπεργκιές, πεντάνευρα, χαμομήλια, περδικάκια, κάππαρες και βρωμούσες, αλλά και την μοναδική Μικρομέρια Ακροπολιτάνα (micromeria acropolitana). "Πρόκειται για ένα φυτό που φύεται στον ιερό βράχο της Ακρόπολης και πουθενά αλλού στον κόσμο και προϋπάρχει του Παρθενώνα" αναφέρει με υπερηφάνεια ο κ. Τσούνης, που ανακάλυψε, ύστερα από περισσότερα από 100 χρόνια, ξανά την ύπαρξή του. Το εν λόγω φυτό είχαν πρώτοι ανακαλύψει δύο Γάλλοι βοτανολόγοι, το 1906, και από εκεί και μετά χάθηκε. Το 2006, ο κ. Τσούνης κάνοντας μία βόλτα στον αρχαιολογικό χώρο, με τον εικοσιενός ετών σήμερα γιο του Λάμπρο που τον ακολουθεί κατά πόδας, βρήκαν αυτό το σπάνιο φυτό. Πέρυσι, ήρθαν σε επαφή με την καθηγήτρια Κιτ Ταν, του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, η οποία αναγνώρισε το φυτό. Η ίδια ήρθε αργότερα στην Αθήνα και επιβεβαίωσε ότι πρόκειται γι’ αυτό το σπάνιο είδος που φύεται αποκλειστικά και μόνο στην Ακρόπολη.
"Αυτό που κρίνουμε απαραίτητο είναι να προστατευτεί αυτό το φυτό. Γίνονται μεγάλες προσπάθειες από εμάς για να προστατέψουμε το φυτό και να κάνουμε και άλλες ενέργειες. Θα βγούνε ενημερωτικά φυλλάδια, αφίσες, βιβλία, ενημερωτικές πινακίδες για την χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής, ενώ είναι στα σχέδια να γίνουν κάποιοι βιολογικοί κήποι με αρωματικά φυτά, στους ελεύθερους χώρους γύρω από το θέατρο του Διονύσου, οι οποίοι θα είναι πλήρως προσβάσιμοι και για τα άτομα με αναπηρία" επεσήμανε ο κ. Τσούνης.
Πώς εξηγείται, όμως, το γεγονός ότι υπάρχει τόσο σημαντική βιοποικιλότητα στην Ακρόπολη; "Γενικά, οι αρχαιολογικοί χώροι είναι χώροι μεγάλης βιοποικιλότητας. Το γεγονός ότι τα φυτά και τα ζώα βρίσκονται μέσα στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης σημαίνει ότι είναι διασφαλισμένα κατά ένα μεγάλο ποσοστό. Είναι καθαρός ο χώρος, δεν χρησιμοποιούνται φυτοφάρμακα, δεν υπάρχουν κυνηγοί. Είναι μέσα στην πόλη, άρα είναι πιο ζεστά τον χειμώνα. Τα πουλιά φεύγουν από τον χώρο της Ακρόπολης και φωλιάζουν στα μπαλκόνια και τις ταράτσες των γύρω σπιτιών, για παράδειγμα. Επίσης, η πεζοδρόμηση της Διονυσίου Αρεοπαγίτου βοήθησε πάρα πολύ", εξήγησε ο κ. Τσούνης. Καταλήγοντας, εξέφρασε την επιθυμία για απτή συνδρομή στο έργο του, λέγοντας: "Η θέληση για προσφορά είναι δεδομένη, ωστόσο αυτό που χρειάζεται να γίνει στο μέλλον είναι να βρεθούν κάποιοι χορηγοί που θα μας συνδράμουν σε αυτό το έργο, έτσι ώστε να αγοραστούν κάμερες, που θα βοηθήσουν, όχι μόνο να προστατευθεί το φυτό, αλλά και ο ίδιος ο χώρος της Ακρόπολης".
Ο Γρηγόρης Τσούνης είναι υπεύθυνος του ηλεκτρονικού περιοδικού www.greenapple.gr
Η ΑΚΡΙΒΟΘΩΡΗΤΗ ΜΙΚΡΟΜΕΡΙΑ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ
Το φυτό Micromeria acropolitana, το στενότοπο ενδημικό είδος της Ακρόπολης, που θεωρούνταν εδώ κι έναν αιώνα εξαφανισμένο, ανακαλύφθηηκε ξανά στον ιερό βρόχο. Παρά τις πολλές βοτανικές έρευνες που είχαν γίνει στην περιοχή, το μικρό πολυετές φυτό ήταν γνωστό μόνο από την αναφορά του Halacsy (1908). Από τότε είχε xαθεί και θεωρούνταν παγκοσμίως εξαφανισμένο, μέχρι το 2006, όταν το ανακάλυψαν ο βιολόγος Γρηγόρης Τσούνης μαζί με τον γιο του Λάμπρο, που κατοικούν στην περιοχή της Ακρόπολης και μελετούν το οικοσύστημά της.
<<Από την πρώτη στιγμή που είδαμε τα φυτά, καταλάβαμε ότι είχαμε αανακαλύψει τον χαμένο θησαυρό του ιερού βράχου>>, δηλώνει ο Γρ.Τσούνης στο Explore Nature. "ο πληθυσμός του φυτού όλα αυτά τα χρόνια παρέμεινε σταθερός με μια μικρή αύξηση το 2009. Δεν είδαμε να το επισκέπτονται μέλισσες, σφήκες ή πεταλούδες.. Αντίθετα, τους μαύρους μικρούς σπόρους της micromeria είδαμε να μεταφέρουν τα μυρμήγκια>>. Την ανακάλυψη επιβεβαίωσε και η δρ Κit Tan, καθηγήτρια Βοτανικης στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγxάγnς που έχει ασχοληθεί επισταμένα με την ενδημική ελληνική χλωρίδα. Το λουλούδι φυτρώνει σε βραχώδη μέρη όπου υπάρχει λίγο χώμα και ανθίζει τον Μάιο - Ιούνιο με μικρά ροζ άνθη. "Η μικρομέρια βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο, καθώς ο πληθυσμός της δεν ξεπερνά τα 200 άτομα. Πρέπει να προστατευθεί και να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού", τονίζει ο κ. Τσούνης.
Πέρα από τη Μικρομερια, η περιοχή της Ακρόπολης είναι ένα πλούσιο οικοσύσmμα. Οπως εξηγεί ο Γρ. Τσούνης, εκεί φύονται κι άλλα ενδημικά φυτά mς Ελλάδας. Eπιπλέoν, σmν περιοχή μπορεί κανείς να δει βραχοκιρκίνεζα και γαλαζοκότσυφες,κoυκoυβάγες,σταβλoxελίδονα, σταχτάρες, αρκετά ζευγάρια από τσαλαπετεινούς, όπως επίσης κότσυφες και μαυροτσιροβάκους. Τον χειμώνα κάνουν τηv εμφάνισή τους η ποντικοβαρβακίνα, το ξεφτέρι, ο πετρίτης, η τυτώ. Πρόσφατα η Α' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων εγκατέστησε τεxvnτές φωλιές και ταίστρες για τα πουλιά στην ευρύτερη περιοχή. Στα σπήλαια βρίσκουν καταφύγιο οι μικρονυχτερίδες, ενώ στη νότια πλευρά της Ακρόπολης εντoπίστηκε πρόσφατα και το κροκοδειλάκι ,(Laudakia stellio) μια σαυρα που παρατηρείται για πρώτη φορά σmν Αττική, καθώς ζει στα vnσιά του Αιγαίου, σmν Κέρκυρα, στους Παξούς και κοντά στη Θεσσαλονίκη.
Explore Nature, ΕΘΝΟΣ Τευχος 24, Μεγαλο Σαββατο 3 Απριλιου 2010.
<<Από την πρώτη στιγμή που είδαμε τα φυτά, καταλάβαμε ότι είχαμε αανακαλύψει τον χαμένο θησαυρό του ιερού βράχου>>, δηλώνει ο Γρ.Τσούνης στο Explore Nature. "ο πληθυσμός του φυτού όλα αυτά τα χρόνια παρέμεινε σταθερός με μια μικρή αύξηση το 2009. Δεν είδαμε να το επισκέπτονται μέλισσες, σφήκες ή πεταλούδες.. Αντίθετα, τους μαύρους μικρούς σπόρους της micromeria είδαμε να μεταφέρουν τα μυρμήγκια>>. Την ανακάλυψη επιβεβαίωσε και η δρ Κit Tan, καθηγήτρια Βοτανικης στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγxάγnς που έχει ασχοληθεί επισταμένα με την ενδημική ελληνική χλωρίδα. Το λουλούδι φυτρώνει σε βραχώδη μέρη όπου υπάρχει λίγο χώμα και ανθίζει τον Μάιο - Ιούνιο με μικρά ροζ άνθη. "Η μικρομέρια βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο, καθώς ο πληθυσμός της δεν ξεπερνά τα 200 άτομα. Πρέπει να προστατευθεί και να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού", τονίζει ο κ. Τσούνης.
Πέρα από τη Μικρομερια, η περιοχή της Ακρόπολης είναι ένα πλούσιο οικοσύσmμα. Οπως εξηγεί ο Γρ. Τσούνης, εκεί φύονται κι άλλα ενδημικά φυτά mς Ελλάδας. Eπιπλέoν, σmν περιοχή μπορεί κανείς να δει βραχοκιρκίνεζα και γαλαζοκότσυφες,κoυκoυβάγες,σταβλoxελίδονα, σταχτάρες, αρκετά ζευγάρια από τσαλαπετεινούς, όπως επίσης κότσυφες και μαυροτσιροβάκους. Τον χειμώνα κάνουν τηv εμφάνισή τους η ποντικοβαρβακίνα, το ξεφτέρι, ο πετρίτης, η τυτώ. Πρόσφατα η Α' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων εγκατέστησε τεxvnτές φωλιές και ταίστρες για τα πουλιά στην ευρύτερη περιοχή. Στα σπήλαια βρίσκουν καταφύγιο οι μικρονυχτερίδες, ενώ στη νότια πλευρά της Ακρόπολης εντoπίστηκε πρόσφατα και το κροκοδειλάκι ,(Laudakia stellio) μια σαυρα που παρατηρείται για πρώτη φορά σmν Αττική, καθώς ζει στα vnσιά του Αιγαίου, σmν Κέρκυρα, στους Παξούς και κοντά στη Θεσσαλονίκη.
Explore Nature, ΕΘΝΟΣ Τευχος 24, Μεγαλο Σαββατο 3 Απριλιου 2010.
Οι αρχαιολογικοί χώροι είναι από τη φύση τους νησίδες άγριας ζωής, γιατί εδώ προσφέρονται οι κατάλληλες συνθηκες για την ανάmυξη πλούσιας χλωρίδας - βλάστησης - πανιδας και προσφέρουν ασφαλές καταφύγιο για την αναπαραγωγή και τη διατροφή μεγάλου αριθμού πουλιών.
Στην Ακρόπολη, από παλιά, αλλά ακόμη και σήμερα, φωλιάζει η Κουκουβάγια (Athene noctua), σύμβολο της θεάς Αθηνάς και της Σοφίας..
Στα βράχια της Ακρόπολης, εκτός από τα Αγριοπερίστερα. φωλιάζουν τα σπάνια Βραχοκιρκίνεζα (Falco tinnunculus) (δύο ζευγάρια) και οι Γαλαζοκότσυφες (Monticola soIitarius) που το κελάηδημά τους μοιάζει με τον ήχο του φλάουτου.
Την άνοιξη σκίζουν τον ουρανό με χάρη τα Σπιτοχελίδονα (Delichon urbica), τα Σταβλοχελίδονα (Hirundo rustica) (που φωλιάζουν στην Πλάκα) και οι Σταχτάρες (Apus apus και Apus melba), που τείνουν να εξαφανιστούν. Αυτές φωλιάζουν στις σπηλιές του Ιερού Βράχου.
Στο φυσικό περιβάλλον της Ακρόπολης, με την πλούσια βλάστηση, που είναι προστατευμένο από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, την άνοιξη φωλιάζουν επίσης αρκετά ζευγάρια (περίπου 10) από Τσαλαπετεινούς (Upupa epops). Οταν δέν φωλιάζουν στα δένδρα,χρησιμοποιούν τρύπες του Ιερού Βράχου για να φωλιάσουν. Άλλα πουλιά που βρίσκουν καταφύγιο και φωλιάζουν εδώ είναι: η Δεκαοχτούρα, ο Μυγοχάφτης, ο Κότσυφας, οι Παπαδίτσες, η Καρδερίνα, ο Φλώρος, η Καρακάξα, το Σπουργίτι, ο Μαυροτσιροβάκος.
Όταν αρχίζει να χειμωνιάζει και τα αποδημητικά έχουν φύγει, τότε μένουν τα μόνιμα και οι χειιμωνιάτικοι επισκέπτες, που έρχονται στην Ακρόπολη αυτή την εποχή. Τα μόνιμα είναι τα Αγριοπερίστερα, η Δεκαοχτούρα, ο Μαυροτσιροβάκος, ο Κότσυφας, ο Γαλαζοκότσυφας, η Καρδερίνα, ο Σπουργίτης. Το χειμώνα κάνουν την εμφάνισή τους η Ποοντικοβαρβακίνα, το Ξεφτέρι, ο Πετρίτης και η Τυτώ.
Αλλοι χειμωνιάτικοι επισκέπτες, που έρχονται από τον κρύο βορρά και βρίσκουν καταφύγιο στους αρχαιολογικούς χώρους της Ακρόπολης, είναι: η Σταχτοσουσουράδα, η Λευκοσουσουράδα, ο Τρυποφράχτης, ο Φυλλοσκόπος, ο Καρβουνιάρης, ο Κοκκινολαίμης, η Τσίχλα, η Γαλαζοπαπαδίτσα, το Σιρλοτσίχλονο, το Ψαρόνι, οι Σπίνοι..
Την άνοιξη μπορεί να παρατηρήσει κανείς να πετούν πάνω από την Ακρόπολη, σε διαφορετικούς σχηματισμούς, πουλιά που τραβούν για το βορρά, όπως Χήνες, Γερανοί, Ερωδιοί, Νυχτοκόρακες, Ασπροπάρηδες και διάφορα άλλα αρπακτικά.
Την άνοιξη (τις πρώτες μέρες των αποδημιών), μπορεί να ακούσει κανείς και το μελωδικό κελάηδημα των Αηδονιών. Επίσης, στις αρχές της άνοιξης πάντοτε, το νυχτερινό κάλεσμα του Γκιώνη, αλλά και της Κουκουβάγιας (όλο το χρόνο).
Η περιοχή της Ακρόπολης είναι πλούσια και σε ασπόνδυλα (έντομα, πεταλούδες). Υπάρχουν επίσης στο χώρο Χερσοχελώνες, Πρασινόσαυρες, το Κροκοδειλάκι και σπάνια κάνει την εμφάνισή της και η Δενδρογαλιά. Μέσα στα σπήλαια που υπάρχουν στο χώρο της Ακρόπολης, βρίσκουν κααταφύγιο οι Μικρονυχτερίδες (Pipistrellus pipistrellus).
Όλοι γνωρίζουν ότι η Αττική είναι ένας μεγάλος βοτανικός κήπος, το ίδιο ισχύει όμως για την Ακρόπολη και τους γύρω λόφους. Ανάμεσα στις Μαργαρίτες, στις Μολόχες, στις Παπαρούνες, στις Στενμπέργιες, στα Πεντάνευρα, τα Χαμομήλια, τα Περδικάκια, τις Κάππαρες και τις Βρωμούσες, υπάρχουν ενδημικά και σπάνια φυτά. Ένα απ` αυτά, το πιο σημαντικό ενδημικό, είναι η Micromeria acropolitana.
Η Μικρομέρια της Ακρόπολης είναι ένα μικρό πολυετές φυτό, που φυτρώνει αποκλειστικά στην περιοχή της Ακρόπολης. Είναι ενδημικό της Ακρόπολης, που ειχε χαθεί το 1908 και ανακαλύφθηκε ξανά απο το Γρηγόρη Τσούνη και το Λάμπρο Τσούνη (8-7-2009 έγινε η επιβέβαιωση της ανακάλυψης)..
Στο χώρο της Ακρόπολης φύονται και άλλα ενδημικά, όπως: η Centaurea attica, η Centaurea raphanina mixta, η Inula verbascifolia methanea, το Ornirhogalum atticum, καθώς και ορισμένα σπάνια για τον ελληνικό χώρο φυτά, όπως το Peganum harmala και το Biarum tenuifolium. Στο βράχο της Ακρόπολης υπάρχουν επίσης μερικά αξιόλογα βραχόφιλα φυτά, όπως η Scrophularia heterophyla, το ελληνικό ενδημικό Inula verbascifolia methanea, το mεριδόφuτο Cheilanthes vellea, κ.ά.
Επίσης,στη νότια πλευρά της Ακρόπολης, υπάρχει μια σαύρα που μοιάζει με μικρό Κροκοδειλάκι (Agama stellio)η (Laudakia stellio). Ζει συνήθως σε άνυδρες και ξηρές περιοχές. Βρίσκεται στα νησιά του Αιγαίου (ΒΑ Αιγαίο, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα). Στην Κέρκυρα, στους Παξούς και σε μερικές περιοχές κοντά στη Θεσσαλονίκη, όπου πιθανώς έχει εισαχθεί εκεί από τον άνθρωπο.
Το Κροκοδειλάκι παρατηρείται για πρώτη φορά στην Αττική! Η πρώτη παρατήρηση έγινε στις 22 Οκτωβρίου του 2009. Το συγκεκριμένο είδος μάλλον έχει εισαχθεί από τον άνθρωπο. Ίσως έφτασε εδώ με τα μάρμαρα που φέρνουν για τις αναστηλώσεις των μνημείων της Ακρόπολης. Το θέμα έχει ενδιαφέρον και θα συνεχίσουμε να το μελετάμε Πάνω από 15 χρόνια μελετούμε το χώρο της Ακρόπολης,την Αρχαία Αγορά και τους γύρω λόφους και αρχαιολογικούς χώρους. Αν και βρισκόμαστε σχεδόν στο κέντρο της πόλης,η βιοποικιλότητα είναι από τις πιο πλούσιες και δεν έχει η περιοχή να ζηλέψει τίποτα απο άλλες σημαντικές περιοχές της χώρας. Είναι αναγκαίο να ληφθούν μέτρα για την προστασία της χλωρίδας,και της πανίδας. Έτσι ,θα μπορέσει να διατηρηθεί ο χλωριδικός πλούτος και γενικότερα η βιοποικιλότητα της περιοχής.
Στην Ακρόπολη, από παλιά, αλλά ακόμη και σήμερα, φωλιάζει η Κουκουβάγια (Athene noctua), σύμβολο της θεάς Αθηνάς και της Σοφίας..
Στα βράχια της Ακρόπολης, εκτός από τα Αγριοπερίστερα. φωλιάζουν τα σπάνια Βραχοκιρκίνεζα (Falco tinnunculus) (δύο ζευγάρια) και οι Γαλαζοκότσυφες (Monticola soIitarius) που το κελάηδημά τους μοιάζει με τον ήχο του φλάουτου.
Την άνοιξη σκίζουν τον ουρανό με χάρη τα Σπιτοχελίδονα (Delichon urbica), τα Σταβλοχελίδονα (Hirundo rustica) (που φωλιάζουν στην Πλάκα) και οι Σταχτάρες (Apus apus και Apus melba), που τείνουν να εξαφανιστούν. Αυτές φωλιάζουν στις σπηλιές του Ιερού Βράχου.
Στο φυσικό περιβάλλον της Ακρόπολης, με την πλούσια βλάστηση, που είναι προστατευμένο από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, την άνοιξη φωλιάζουν επίσης αρκετά ζευγάρια (περίπου 10) από Τσαλαπετεινούς (Upupa epops). Οταν δέν φωλιάζουν στα δένδρα,χρησιμοποιούν τρύπες του Ιερού Βράχου για να φωλιάσουν. Άλλα πουλιά που βρίσκουν καταφύγιο και φωλιάζουν εδώ είναι: η Δεκαοχτούρα, ο Μυγοχάφτης, ο Κότσυφας, οι Παπαδίτσες, η Καρδερίνα, ο Φλώρος, η Καρακάξα, το Σπουργίτι, ο Μαυροτσιροβάκος.
Όταν αρχίζει να χειμωνιάζει και τα αποδημητικά έχουν φύγει, τότε μένουν τα μόνιμα και οι χειιμωνιάτικοι επισκέπτες, που έρχονται στην Ακρόπολη αυτή την εποχή. Τα μόνιμα είναι τα Αγριοπερίστερα, η Δεκαοχτούρα, ο Μαυροτσιροβάκος, ο Κότσυφας, ο Γαλαζοκότσυφας, η Καρδερίνα, ο Σπουργίτης. Το χειμώνα κάνουν την εμφάνισή τους η Ποοντικοβαρβακίνα, το Ξεφτέρι, ο Πετρίτης και η Τυτώ.
Αλλοι χειμωνιάτικοι επισκέπτες, που έρχονται από τον κρύο βορρά και βρίσκουν καταφύγιο στους αρχαιολογικούς χώρους της Ακρόπολης, είναι: η Σταχτοσουσουράδα, η Λευκοσουσουράδα, ο Τρυποφράχτης, ο Φυλλοσκόπος, ο Καρβουνιάρης, ο Κοκκινολαίμης, η Τσίχλα, η Γαλαζοπαπαδίτσα, το Σιρλοτσίχλονο, το Ψαρόνι, οι Σπίνοι..
Την άνοιξη μπορεί να παρατηρήσει κανείς να πετούν πάνω από την Ακρόπολη, σε διαφορετικούς σχηματισμούς, πουλιά που τραβούν για το βορρά, όπως Χήνες, Γερανοί, Ερωδιοί, Νυχτοκόρακες, Ασπροπάρηδες και διάφορα άλλα αρπακτικά.
Την άνοιξη (τις πρώτες μέρες των αποδημιών), μπορεί να ακούσει κανείς και το μελωδικό κελάηδημα των Αηδονιών. Επίσης, στις αρχές της άνοιξης πάντοτε, το νυχτερινό κάλεσμα του Γκιώνη, αλλά και της Κουκουβάγιας (όλο το χρόνο).
Η περιοχή της Ακρόπολης είναι πλούσια και σε ασπόνδυλα (έντομα, πεταλούδες). Υπάρχουν επίσης στο χώρο Χερσοχελώνες, Πρασινόσαυρες, το Κροκοδειλάκι και σπάνια κάνει την εμφάνισή της και η Δενδρογαλιά. Μέσα στα σπήλαια που υπάρχουν στο χώρο της Ακρόπολης, βρίσκουν κααταφύγιο οι Μικρονυχτερίδες (Pipistrellus pipistrellus).
Όλοι γνωρίζουν ότι η Αττική είναι ένας μεγάλος βοτανικός κήπος, το ίδιο ισχύει όμως για την Ακρόπολη και τους γύρω λόφους. Ανάμεσα στις Μαργαρίτες, στις Μολόχες, στις Παπαρούνες, στις Στενμπέργιες, στα Πεντάνευρα, τα Χαμομήλια, τα Περδικάκια, τις Κάππαρες και τις Βρωμούσες, υπάρχουν ενδημικά και σπάνια φυτά. Ένα απ` αυτά, το πιο σημαντικό ενδημικό, είναι η Micromeria acropolitana.
Η Μικρομέρια της Ακρόπολης είναι ένα μικρό πολυετές φυτό, που φυτρώνει αποκλειστικά στην περιοχή της Ακρόπολης. Είναι ενδημικό της Ακρόπολης, που ειχε χαθεί το 1908 και ανακαλύφθηκε ξανά απο το Γρηγόρη Τσούνη και το Λάμπρο Τσούνη (8-7-2009 έγινε η επιβέβαιωση της ανακάλυψης)..
Στο χώρο της Ακρόπολης φύονται και άλλα ενδημικά, όπως: η Centaurea attica, η Centaurea raphanina mixta, η Inula verbascifolia methanea, το Ornirhogalum atticum, καθώς και ορισμένα σπάνια για τον ελληνικό χώρο φυτά, όπως το Peganum harmala και το Biarum tenuifolium. Στο βράχο της Ακρόπολης υπάρχουν επίσης μερικά αξιόλογα βραχόφιλα φυτά, όπως η Scrophularia heterophyla, το ελληνικό ενδημικό Inula verbascifolia methanea, το mεριδόφuτο Cheilanthes vellea, κ.ά.
Επίσης,στη νότια πλευρά της Ακρόπολης, υπάρχει μια σαύρα που μοιάζει με μικρό Κροκοδειλάκι (Agama stellio)η (Laudakia stellio). Ζει συνήθως σε άνυδρες και ξηρές περιοχές. Βρίσκεται στα νησιά του Αιγαίου (ΒΑ Αιγαίο, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα). Στην Κέρκυρα, στους Παξούς και σε μερικές περιοχές κοντά στη Θεσσαλονίκη, όπου πιθανώς έχει εισαχθεί εκεί από τον άνθρωπο.
Το Κροκοδειλάκι παρατηρείται για πρώτη φορά στην Αττική! Η πρώτη παρατήρηση έγινε στις 22 Οκτωβρίου του 2009. Το συγκεκριμένο είδος μάλλον έχει εισαχθεί από τον άνθρωπο. Ίσως έφτασε εδώ με τα μάρμαρα που φέρνουν για τις αναστηλώσεις των μνημείων της Ακρόπολης. Το θέμα έχει ενδιαφέρον και θα συνεχίσουμε να το μελετάμε Πάνω από 15 χρόνια μελετούμε το χώρο της Ακρόπολης,την Αρχαία Αγορά και τους γύρω λόφους και αρχαιολογικούς χώρους. Αν και βρισκόμαστε σχεδόν στο κέντρο της πόλης,η βιοποικιλότητα είναι από τις πιο πλούσιες και δεν έχει η περιοχή να ζηλέψει τίποτα απο άλλες σημαντικές περιοχές της χώρας. Είναι αναγκαίο να ληφθούν μέτρα για την προστασία της χλωρίδας,και της πανίδας. Έτσι ,θα μπορέσει να διατηρηθεί ο χλωριδικός πλούτος και γενικότερα η βιοποικιλότητα της περιοχής.
ΠΑΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΓΙΟΣ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΥΝ ΞΑΝΑ ΤΗ MICROMERIA ACROPOLITANA
Εθεωρείτο εξαφανισμένο είδος από την ελληνική και την παγκόσμια χλωρίδα για περισσότερο από έναν αιώνα. Κι όμως, η Micromeria acropolitana, το ενδημικό φυτό της Ακρόπολης που ζει μόνο εκεί και πουθενά αλλού στον κόσμο, ανακαλύφθηκε ξανά στον Ιερό Βράχο! Ο Ελληνας βιολόγος Γρηγόρης Τσούνης, ο οποίος εντόπισε το «φυτό-φάντασμα», μοιράζεται με το ΟΙΚΟ την ανακάλυψή του
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathcommon_1_08/08/2009_1289061
Εθεωρείτο εξαφανισμένο είδος από την ελληνική και την παγκόσμια χλωρίδα για περισσότερο από έναν αιώνα. Κι όμως, η Micromeria acropolitana, το ενδημικό φυτό της Ακρόπολης που ζει μόνο εκεί και πουθενά αλλού στον κόσμο, ανακαλύφθηκε ξανά στον Ιερό Βράχο! Ο Ελληνας βιολόγος Γρηγόρης Τσούνης, ο οποίος εντόπισε το «φυτό-φάντασμα», μοιράζεται με το ΟΙΚΟ την ανακάλυψή του
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathcommon_1_08/08/2009_1289061
Oι λίμνες Mικρή και Mεγάλη Πρέσπα, εκτός από Eθνικός Δρυμός είναι και ένας από τους 11 Eλληνικούς υγρότοπους Ramsar. Στην περιοχή των Πρεσπών έχουμε μια σπάνια βιοποικιλότητα. Eκτός απ` το μεγάλο αριθμό των φυτικών ειδών, υπάρχουν στο Δρυμό 23 είδη ψαριών, έντεκα είδη αμφιβίων, εικοσιένα είδη ερπετών και πάνω από 40 είδη θηλαστικών.. H μεγάλη αξία όμως των Πρεσπών βρίσκεται στο γεγονός ότι αποτελεί χώρο αναπαραγωγής πολλών σπανίων και απειλουμένων με εξαφάνιση πουλιών. Eδώ έχουν καταγραφεί 260 είδη πουλιών, 65 απ` τα οποία είναι σπάνια ή απειλούμενα.Η πρώτη ορνιθολογική αναφορά έγινε απ` τον Αγγλο Ορνιθολόγο Thorpe, το 1936, σύμφωνα με τον οποίο η Πρέσπες `δεν παρουσίαζαν μεγάλο ορνιθολογικό ενδιαφέρον`, Όμως, μεταπολεμικά, αυτή η εικόνα αλλάζει, ύστερα από λεπτομερείς αναφορές των ορνιθολόγων Brosselin και Moliner το 1968, και παρατηρήσεις των Γάλλων αδελφών Terrasse το 1969-70.Το 1973, με τις παρατηρήσεις του ορνιθολόγου Geroudet, αποκαλύπτεται η τεράστια ορνιθολογική αξία της περιοχής. Έτσι, με βάση τις εισηγήσεις της Ελληνικής Εταιρίας Προστασίας της Φύσης, από το 1971, η περιοχή των Πρεσπών ανακηρύσεται σε Εθνικό Δρυμό το 1974. Στη Mικρή Πρέσπα φωλιάζει ένα απ` τα σπανιότερα πουλιά του κόσμου, ο Aργυροπελεκάνος (Pelecanus crispus). O Aργυροπελεκάνος στην Eλλάδα φωλιάζει, στον Aμβρακικό Kόλπο και στις Πρέσπες. O Aργυροπελεκάνος βρίσκεται στο `Red data book` της IUNC, για τα είδη που κινδυνεύουν να εξαφανισθούν από τον πλανήτη μας. Eπίσης, η μοναδική περιοχή φωλιάσματος για το Pοδοπελεκάνο (P. onocrotalus) είναι οι Πρέσπες στην Eλλάδα. Αλλα σπάνια είδη που φωλιάζουν στη Mικρή Πρέσπα είναι ο Xηνοπρίστης, ο Aργυροτσικνιάς, η Aγριόχηνα, η Λαγγόνα, ο Kορμοράνος, ο Λευκοτσικνιάς, ο Πορφυροτσικνιάς, ο Σταυραετός, ο Xρυσαετός, ο Xρυσογέρακας κ.ά. Στην περιοχή υπάρχουν πάνω απο 40 είδη θηλαστικών με πολλά σπάνια, όπως η Aρκούδα (Ursus arctos) που είναι υπό απειλή. O λύκος, η βίδρα, ο αγριόγατος, το ζαρκάδι, η αλεπού, ο ασβός. Kαμιά φορά φτάνει στις γύρω από τη λίμνη βουνοκορφές και κανένας λύγκας που κατεβαίνει από την Aλβανία. Tα ζώα και τα φυτά έχουν βρει στην καταπληκτική αυτή περιοχή τον παράδεισό τους. Στην Πρέσπα βρίσκονται 13 χωριά και οικισμοί με 1.500 κατοίκους, Ψαράδες, Bροντερό, Πύλη, Αγιος Aχίλλειος, Λαιμός, Aγ. Γερμανός, Mηλιώνα, Kαλλιθέα, Πλατύ, Λευκώνας, Kαρυές, Oξυά, Mικρολίμνη. Πριν από τον πόλεμο, ο πληθυσμός των χωριών ξεπερνούσε τις 10.000. Σήμερα ο τόπος γερνάει και ερημώνει. Λίγες νέες οικογένειες, λίγα παιδιά. Aρνητικό σημείο της ιστορίας του πληθυσμού ήταν ο εμφύλιος. Oι άνθρωποι χάθηκαν, έφυγαν, πήγαν στη Φλώρινα, στη Kαστοριά, στη Θεσσαλονίκη, στη Πτολεμαΐδα. Σήμερα οι λιγοστοί που απέμειναν ασχολούνται με την αλιεία στις λίμνες, καλλιεργούν φασόλια, έχουν μικρά κοπάδια με πρόβατα και κάποιοι άρχισαν να ασχολούνται με τον αγροτοτουρισμό και τον οικοτουρισμό.
Ανήκει στα Στρουθιόμορφα. Είναι λίγο πιο μικρό από το Σταβλοχελίδονο. Έχει ουρά χωρίς λευκές κηλίδες και
ουροπύγιο κοκκινωπό. Η οφθαλμική λωρίδα είναι ξανθοκαστανή ο λάρυγγας κρεμ.
Το κάτω μέρος είναι χωρίς σκοτεινή κηλίδα στο λαιμό. Αναγνωρίζεται αμέσως από
το κοκκινωπό ουροπύγιο.
Ζει σε βράχους, κοντά στη θάλασσα, σε πεδιάδες ή σε καλλιέργειες. Τρέφεται με
μικρά έντομα.
Η φωλιά του είναι φτιαγμένη με λάσπη κάτω από γέφυρες σε βράχους, κοιλότητες
ή σκεπές. Γεννάει δύο φορές, το Μάιο - Ιούλιο, 5 έως 6 αυγά.
(Νεαρά Μιλτοχελίδονα σε δοκιμαστικές πτήσεις.
Οι φωτογραφίες είναι από την περιοχή της Ραφήνας, Αττική.)
Τα Μιλτοχελίδονα είναι από τα πιο σπάνια χελιδόνια στην Ελλάδα.
ουροπύγιο κοκκινωπό. Η οφθαλμική λωρίδα είναι ξανθοκαστανή ο λάρυγγας κρεμ.
Το κάτω μέρος είναι χωρίς σκοτεινή κηλίδα στο λαιμό. Αναγνωρίζεται αμέσως από
το κοκκινωπό ουροπύγιο.
Ζει σε βράχους, κοντά στη θάλασσα, σε πεδιάδες ή σε καλλιέργειες. Τρέφεται με
μικρά έντομα.
Η φωλιά του είναι φτιαγμένη με λάσπη κάτω από γέφυρες σε βράχους, κοιλότητες
ή σκεπές. Γεννάει δύο φορές, το Μάιο - Ιούλιο, 5 έως 6 αυγά.
(Νεαρά Μιλτοχελίδονα σε δοκιμαστικές πτήσεις.
Οι φωτογραφίες είναι από την περιοχή της Ραφήνας, Αττική.)
Τα Μιλτοχελίδονα είναι από τα πιο σπάνια χελιδόνια στην Ελλάδα.
Mιά βασική μέθοδος για τη μελέτη της αποδημίας των πουλιών είναι η
δακτυλίωση. Το 1740 ο Johann Leonhard Frisch, από το Βερολίνο,
έδεσε κόκκινη κλωστή στα πόδια μερικών χελιδονιών πριν αναχωρήσουν
για τη φθινοπωρινή αποδημία τους. Ο πρώτος όμως δακτυλιωτής ήταν ο
Αμερικανός John James Audubon. Δύο από τους νεαρούς Μυγοχάφτες
που είχε δακτυλιώσει με ασημένιο σύρμα γύρισαν και τον επόμενο χρόνο.
Το 1889, ο Δανός ορνιθολόγος H.C.C. Mortensen δακτυλίωσε 164 Ψαρόνια
(Sturnus vulgaris) με δακτυλίδια από τσίγκο, που πάνω έφεραν το έτος
και την τοποθεσία της δακτυλίωσης, ενώ το 1902 επιχείρησε το ίδιο ο
Paul Bartsch, από την Ουάσιγκτον, που δακτυλίωσε με δακτυλίδια τα οποία
έγραφαν επάνω "να επιστραφεί στο Smithsonian Institution".
Ο Bartsch έλαβε δύο δακτυλίδια, το ένα απ' την Κούβα και το άλλο απ' το
Τορόντο.
Σήμερα η δακτυλίωση ("Banding" στην Αμερική και "Ringing" στην
Ευρώπη ) είναι αρκετά αναπτυγμένη σε όλες τις ηπείρους, ακόμη και στην
Ανταρκτική.
Τα πουλιά πιάνονται με ειδικά ιαπωνικά δίχτυα "Mist-nests", ή με άλλες
παγίδες, και αφού μετρηθούν όλα τα στοιχεία τους (βάρος, ράμφος, φτερούγα,
ουρά κ.ά.) δακτυλιώνονται και αφήνονται ελεύθερα. Τα δακτυλίδια είναι
φτιαγμένα από αλουμίνιο και οι διαστάσεις ποικίλλουν ανάλογα με το είδος.
Επάνω στο κάθε δακτυλίδι υπάρχει ένας αριθμός και τα αρχικά του οργανισμού
που διενεργεί τη δακτυλίωση.
Χάρη σ'αυτή τη μέθοδο μάθαμε πολλά μυστικά για τη συμπεριφορά των πουλιών:
ανακαλύφθηκαν οι διαδρομές, η ηλικία, ο χώρος αναπαραγωγής και οι κίνδυνοι
που τα απειλούν.
Η δακτυλίωση μας πληροφορεί κυρίως για δύο περιόδους της ζωής ενός πουλιού:
εκείνη κατά την οποία δακτυλιώνεται και εκείνη που ξαναπιάνεται. Η συγκέντρωση
αυτών των πληροφοριών μας δίνει στοιχεία χρήσιμα στη βιολογία, την ηθολογία
και την οικολογία, που έχουν μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον.
Σήμερα η δακτυλίωση των πουλιών είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένη ως μια πολύ
σημαντική μέθοδος που την εφαρμόζουν σε πολλές χώρες.
Με τη δακτυλίωση:
Γνωρίσαμε τους διαδρόμους αποδημίας των αποδημητικών πουλιών
και τις πιο σημαντικές περιοχές ανάπαυσης και διατροφής.
Ανακαλύψαμε με μεγαλύτερη ακρίβεια τις περιοχές αναπαραγωγής και εκείνες
που ξεχειμωνιάζουν.
Μάθαμε τη διάρκεια των ταξιδιών και τις επιπτώσεις των κλιματολογικών συνθηκών σ' αυτά.
Ανακαλύφθηκε ποιά είδη είναι επιμέρους αποδημητικά.
Μελετήθηκε ο ρόλος τους στην αποίκιση νέων περιοχών.
Μάθαμε τη (μέση) διάρκεια ζωής των διαφόρων ειδών, την ηλικία που
ένα πουλί (ένα συγκεκριμένο είδος) είναι σε περίοδο αναπαραγωγής και
αν παραμένει ακόμα και σε προχωρημένη ηλικία.
Πληροφορηθήκαμε τις βασικές αιτίες θανάτου των διαφόρων ειδών.
Μάθαμε τη δυναμική των πληθυσμών τους (common species): την
ετήσια αριθμητική εναλλαγή, το επί τοις εκατό ποσοστό (%) των νεαρών σε
έναν πληθυσμό από εποχή σε εποχή και από χρόνο σε χρόνο.
δακτυλίωση. Το 1740 ο Johann Leonhard Frisch, από το Βερολίνο,
έδεσε κόκκινη κλωστή στα πόδια μερικών χελιδονιών πριν αναχωρήσουν
για τη φθινοπωρινή αποδημία τους. Ο πρώτος όμως δακτυλιωτής ήταν ο
Αμερικανός John James Audubon. Δύο από τους νεαρούς Μυγοχάφτες
που είχε δακτυλιώσει με ασημένιο σύρμα γύρισαν και τον επόμενο χρόνο.
Το 1889, ο Δανός ορνιθολόγος H.C.C. Mortensen δακτυλίωσε 164 Ψαρόνια
(Sturnus vulgaris) με δακτυλίδια από τσίγκο, που πάνω έφεραν το έτος
και την τοποθεσία της δακτυλίωσης, ενώ το 1902 επιχείρησε το ίδιο ο
Paul Bartsch, από την Ουάσιγκτον, που δακτυλίωσε με δακτυλίδια τα οποία
έγραφαν επάνω "να επιστραφεί στο Smithsonian Institution".
Ο Bartsch έλαβε δύο δακτυλίδια, το ένα απ' την Κούβα και το άλλο απ' το
Τορόντο.
Σήμερα η δακτυλίωση ("Banding" στην Αμερική και "Ringing" στην
Ευρώπη ) είναι αρκετά αναπτυγμένη σε όλες τις ηπείρους, ακόμη και στην
Ανταρκτική.
Τα πουλιά πιάνονται με ειδικά ιαπωνικά δίχτυα "Mist-nests", ή με άλλες
παγίδες, και αφού μετρηθούν όλα τα στοιχεία τους (βάρος, ράμφος, φτερούγα,
ουρά κ.ά.) δακτυλιώνονται και αφήνονται ελεύθερα. Τα δακτυλίδια είναι
φτιαγμένα από αλουμίνιο και οι διαστάσεις ποικίλλουν ανάλογα με το είδος.
Επάνω στο κάθε δακτυλίδι υπάρχει ένας αριθμός και τα αρχικά του οργανισμού
που διενεργεί τη δακτυλίωση.
Χάρη σ'αυτή τη μέθοδο μάθαμε πολλά μυστικά για τη συμπεριφορά των πουλιών:
ανακαλύφθηκαν οι διαδρομές, η ηλικία, ο χώρος αναπαραγωγής και οι κίνδυνοι
που τα απειλούν.
Η δακτυλίωση μας πληροφορεί κυρίως για δύο περιόδους της ζωής ενός πουλιού:
εκείνη κατά την οποία δακτυλιώνεται και εκείνη που ξαναπιάνεται. Η συγκέντρωση
αυτών των πληροφοριών μας δίνει στοιχεία χρήσιμα στη βιολογία, την ηθολογία
και την οικολογία, που έχουν μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον.
Σήμερα η δακτυλίωση των πουλιών είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένη ως μια πολύ
σημαντική μέθοδος που την εφαρμόζουν σε πολλές χώρες.
Με τη δακτυλίωση:
Γνωρίσαμε τους διαδρόμους αποδημίας των αποδημητικών πουλιών
και τις πιο σημαντικές περιοχές ανάπαυσης και διατροφής.
Ανακαλύψαμε με μεγαλύτερη ακρίβεια τις περιοχές αναπαραγωγής και εκείνες
που ξεχειμωνιάζουν.
Μάθαμε τη διάρκεια των ταξιδιών και τις επιπτώσεις των κλιματολογικών συνθηκών σ' αυτά.
Ανακαλύφθηκε ποιά είδη είναι επιμέρους αποδημητικά.
Μελετήθηκε ο ρόλος τους στην αποίκιση νέων περιοχών.
Μάθαμε τη (μέση) διάρκεια ζωής των διαφόρων ειδών, την ηλικία που
ένα πουλί (ένα συγκεκριμένο είδος) είναι σε περίοδο αναπαραγωγής και
αν παραμένει ακόμα και σε προχωρημένη ηλικία.
Πληροφορηθήκαμε τις βασικές αιτίες θανάτου των διαφόρων ειδών.
Μάθαμε τη δυναμική των πληθυσμών τους (common species): την
ετήσια αριθμητική εναλλαγή, το επί τοις εκατό ποσοστό (%) των νεαρών σε
έναν πληθυσμό από εποχή σε εποχή και από χρόνο σε χρόνο.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
